
Amerika Birleşik Devletleri’nde iş kurmak veya yatırım yapmak heyecan verici bir adım olsa da, ülkenin karmaşık vergi sistemi birçok kişi için kafa karıştırıcı olabilir. Hem federal hem de eyalet düzeyinde uygulanan çeşitli vergiler, doğru planlama yapılmadığında beklenmedik yükler getirebilir.
Fırsat Amerika olarak, ABD vergi sisteminin temel prensiplerini anlamanıza yardımcı olmak ve vergi yükümlülüklerinizi doğru bir şekilde yönetmeniz için bilmeniz gerekenleri bu rehberde derledik. Unutmayın, bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır ve kişisel vergi durumunuz için daima sertifikalı bir halk muhasebecisi (CPA) veya vergi uzmanına danışmanız gerekir.
ABD Vergi Sisteminin Temel Yapısı: Federal, Eyalet ve Yerel Vergiler
ABD vergi sistemi, çok katmanlı bir yapıya sahiptir:
- Federal Vergiler: Tüm ülke genelinde geçerli olan ve Internal Revenue Service (IRS) tarafından toplanan vergilerdir. Bunlar arasında gelir vergisi, kurumlar vergisi, sosyal güvenlik ve Medicare vergileri (bordro vergileri) ve bazı özel tüketim vergileri bulunur.
- Eyalet Vergileri: Her eyaletin kendi vergi kanunları ve oranları vardır. Eyalet gelir vergisi, eyalet satış vergisi, mülk vergileri ve bazı özel eyalet vergileri bu kategoriye girer. Bazı eyaletlerde (örneğin Florida, Teksas) eyalet gelir vergisi bulunmazken, bazılarında (örneğin Kaliforniya, New York) oldukça yüksek olabilir.
- Yerel Vergiler: Şehirler, ilçeler veya özel bölgeler tarafından toplanan vergilerdir. Bunlar arasında yerel gelir vergisi, yerel satış vergisi ve emlak vergisi bulunur.
Bu çok katmanlı yapı, her yatırımcının veya işletme sahibinin dikkatlice incelemesi gereken bir konudur.
İşletmeler İçin Temel Vergi Türleri
Bu çok katmanlı yapı, her yatırımcının veya işletme sahibinin dikkatlice incelemesi gereken bir konudur.
-
Kurumlar Vergisi (Corporate Income Tax):
- Eğer işletmeniz bir C Corporation olarak yapılandırılmışsa, işletmenin elde ettiği karlar üzerinden federal düzeyde kurumlar vergisi ödemesi gerekir. Mevcut federal kurumlar vergisi oranı %21’dir.
- Bazı eyaletler de eyalet kurumlar vergisi uygular.
- Çift Vergilendirme: C Corporation’larda kar hem şirket düzeyinde vergilendirilir hem de kar payı (temettü) olarak dağıtıldığında hissedarlar düzeyinde tekrar vergilendirilir. Bu durum, “çift vergilendirme” olarak bilinir.
-
Geçişli Kurumlar için Gelir Vergisi (Pass-Through Entity Income Tax):
- LLC (Limited Liability Company) ve S Corporation gibi yapılar “geçişli kurumlar” olarak kabul edilir. Bu, işletmenin karlarının doğrudan sahiplerin kişisel gelir vergisi beyannamelerine aktarıldığı ve sadece bir kez vergilendirildiği anlamına gelir. İşletme kendisi kurumlar vergisi ödemez.
- Sahipler, işletme karları üzerinden kendi kişisel gelir vergisi oranlarına göre vergilendirilir.
- Bu yapı, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler ile E-2 vizesi yatırımcıları için vergi avantajı sağlayabilir.
-
Bordro Vergileri (Payroll Taxes):
- Çalışan istihdam eden her işletme bordro vergileri ödemekle yükümlüdür. Bu vergiler, Sosyal Güvenlik ve Medicare fonlarına katkıda bulunur (FICA vergileri).
- İşveren ve çalışan, bu vergileri belirli oranlarda paylaşır. Örneğin, Sosyal Güvenlik vergisi %6.2, Medicare vergisi %1.45’tir ve her ikisi de işveren ve çalışan tarafından ödenir.
- Ayrıca, federal ve eyalet işsizlik vergileri de (FUTA ve SUTA) işveren tarafından ödenir.
-
Satış Vergisi (Sales Tax):
- Mal veya hizmet satan işletmeler, eyalet ve yerel yönetimlerin belirlediği oranlarda satış vergisi toplamak ve ilgili vergi dairesine yatırmakla yükümlüdür.
- Her eyaletin farklı satış vergisi oranları vardır ve bazı eyaletlerde (örneğin Delaware, Montana, Oregon, New Hampshire) eyalet satış vergisi bulunmaz.
- Satış vergileri genellikle tüketiciden tahsil edilir.
-
Emlak Vergisi (Property Tax):
- Sahip olunan gayrimenkuller üzerinden eyalet ve yerel yönetimler tarafından tahsil edilen bir vergidir. Oranlar, mülkün bulunduğu konuma ve değerine göre büyük ölçüde değişir.
Kişisel Gelir Vergisi (Individual Income Tax)
- Amerika’da gelir elde eden bireyler, federal düzeyde gelir vergisi ödemekle yükümlüdür. Vergi oranları, elde edilen gelir miktarına ve medeni duruma göre artan oranlıdır (progressif).
- Çoğu eyalet de eyalet gelir vergisi uygular.
- Yabancı Uyruklular İçin Vergilendirme: E-2 vizesi sahipleri gibi ABD’de yaşayan yabancılar, “yerleşik yabancı” (resident alien) statüsüne geçtiklerinde, tıpkı ABD vatandaşları gibi dünya genelindeki gelirleri üzerinden vergilendirilebilirler. Bu statü genellikle ABD’de belirli bir süre (substantial presence test) geçirilmesiyle kazanılır. Vergi anlaşmaları bu durumu etkileyebilir.
Vergi Planlaması ve Önemli İpuçları
Amerika’da bir işletme kurduğunuzda veya bir işletmeye yatırım yaptığınızda karşılaşabileceğiniz başlıca vergiler şunlardır:
- Doğru İşletme Yapısı Seçimi: İşletmenizin yasal yapısı (LLC, S-Corp, C-Corp) vergi yükümlülüklerinizi doğrudan etkiler. Bu seçimi yaparken mutlaka bir CPA ile görüşün.
- Vergi Numaraları: İşletmeniz için bir EIN (Employer Identification Number) ve bireysel olarak bir SSN (Social Security Number) veya ITIN (Individual Taxpayer Identification Number) edinmeniz gerekecektir.
- Kayıt Tutma: Tüm gelir ve giderlerinizi düzenli ve doğru bir şekilde kaydetmek, vergi beyannamesi hazırlarken ve olası bir denetimde size yardımcı olacaktır.
- Vergi İndirimleri ve Krediler: ABD vergi kanunları, birçok iş gideri için vergi indirimi ve belirli yatırım veya faaliyetler için vergi kredisi sağlar. Bir uzmandan yardım alarak bu avantajlardan faydalanabilirsiniz.
- Dört Aylık Tahmini Vergi Ödemeleri: Yıl boyunca tahmini olarak yeterli vergiyi ödemeyen işletmeler ve serbest meslek sahipleri ceza alabilir. Kazançlarınız arttıkça, tahmini vergi ödemelerini dört aylık dönemler halinde yapmanız gerekebilir.
- Profesyonel Destek Alın: ABD vergi sistemi karmaşık olduğu için, deneyimli bir CPA (Certified Public Accountant) ile çalışmak hayati önem taşır. Bir CPA, size doğru beyanname doldurma, vergi planlaması ve denetim süreçlerinde rehberlik edecektir.
Bu çok katmanlı yapı, her yatırımcının veya işletme sahibinin dikkatlice incelemesi gereken bir konudur.
Fırsat Amerika ve Vergi Süreçleriniz
Fırsat Amerika olarak, Amerika’daki yatırım ve iş kurma hedeflerinizi gerçekleştirirken, vergi yükümlülüklerinizin karmaşık sürecinde yalnız kalmamanız için buradayız. Kendi bünyemizde doğrudan vergi danışmanlığı sağlamasak da, size güvenilir ve alanında uzman CPA’lar ve vergi hukukçuları ile bağlantı kurmanızda destek oluruz.
Size özel durumunuza uygun vergi stratejileri geliştirmek, doğru şirket yapısını seçmek ve Amerika’daki yeni iş hayatınızda karşılaşacağınız vergi yükümlülüklerini anlamak için profesyonel yardım almanız, uzun vadeli başarınız için kritik bir adımdır.
Amerika’daki vergi sistemini anlamak ve yönetmek artık bir zorluk olmaktan çıkıyor. Fırsat Amerika ile güvenli ve bilgilendirici bir yatırım yolculuğuna çıkın!